Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna Nr 1 wywodzi się bezpośrednio z placówki powołanej na podstawie zarządzenia Ministra Oświaty z dnia 22.03.1958r jako:
PORADNIA SPOŁECZNO-WYCHOWAWCZA DLA SPRAW DZIECI I MŁODZIEŻY TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ DZIECI W GDAŃSKU.
Była to trzecia z kolei poradnia zorganizowana w Polsce. Jej pierwsza siedziba mieściła się we Wrzeszczu przy Jaśkowej Dolinie 4.
Pierwsze zebranie nowo zaangażowanych pracowników odbyło się 3 września 1958 roku. Organizatorem i kierownikiem placówki została p. Leokadia Kwiatkowska. Ogółem zatrudnionych było 8 osób, w tym 1 psycholog i 4 pedagogów.
Naczelnym zadaniem powstającej poradni była pomoc dziecku, rodzicom i szkole w pokonywaniu trudności szkolnych i wychowawczych. Przy Poradni zorganizowano także świetlicę obserwacyjno-terapeutyczną, do której kierowano dzieci mające trudności w nauce oraz sprawiające kłopoty wychowawcze. W ramach pracy terapeutycznej prowadzono zajęcia mające na celu m.in. podnoszenie poziomu rozwoju umysłowego i budzenie zainteresowań uczestników zajęć. Została nawiązana współpraca z pobliskimi szkołami podstawowymi skąd trafiały dzieci na terapię.
W styczniu 1959 roku dla dzieci uczęszczających do świetlicy terapeutycznej zorganizowano pierwszą zabawę noworoczną. W tym samym czasie w Poradni został zatrudniony lekarz pediatra.
W lutym 1961 roku przy Poradni rozpoczęło działalność ognisko przedszkolne dla sześciolatków, w którym prowadzono zajęcia zgodne z programem obowiązującym w przedszkolu, łącznie z nauką języka.
Poradnia Społeczno-Wychowawcza nawiązywała kontakty z zakładami pracy zatrudniającymi głównie kobiety (m.in. Gdańskie Zakłady Przemysłu Dziewiarskiego, Fabryka Wyrobów Cukierniczych „Bałtyk”). Pracownicy Poradni odwiedzali je i wygłaszali prelekcje na tematy związane z wychowaniem dziecka i przygotowaniem do nauki.
Wiosną 1963 roku w 15 gdańskich szkołach zaczęto stosować przy zapisach dzieci do klas pierwszych ankietę opracowaną przez Poradnię. Pozwalało to na bliższe poznanie dziecka, jego możliwości oraz ewentualnych braków i wad rozwojowych. Wcześniej Poradnia przeprowadziła szkolenie nauczycieli prowadzących zapisy. Rodzice zapisywanych dzieci otrzymywali informacje co do dalszej pracy i postępowania z dzieckiem i w razie konieczności skierowanie do lekarzy specjalistów. Analiza zebranego materiału uzyskanego w wyniku stosowania ankiet pozwoliła na sformułowanie postulatów o utworzenie grup wyrównawczych w klasach pierwszych, przeszkolenie nauczycieli klas pierwszych w zakresie umiejętności usuwania nieskomplikowanych wad wymowy (pierwszy dwumiesięczny kurs dla nauczycieli rozpoczął się w Poradni już w październiku 1963 roku i w następnych latach były prowadzone systematycznie kolejne edycje). Trzecim postulatem było skierowanie, w porozumieniu z Higieną Szkolną, stażystów lub studentów ostatniego roku Akademii Medycznej do badań dzieci z odchyleniami rozwojowymi. Ankietowy system zapisów pozwalał zorientować się w stopniu przygotowania dzieci do nauki i pomóc dzieciom słabszym fizycznie i umysłowo w lepszym starcie szkolnym. Można było wykryć wiele wad rozwojowych i zapobiec ich pogłębianiu i drugoroczności. Dzieci, które wykazywały się brakami w dojrzałości szkolnej, otrzymywały skierowanie do grupy wyrównawczej, a ich postępy były kontrolowane po kilku miesiącach. Praca w grupie pozwalała na bardzo szybkie zniwelowanie braków i wyrównanie poziomu uczniów do poziomu ich rówieśników w pozostałych klasach pierwszych.
W owym czasie częsta i ścisła była współpraca kierownictwa Poradni z prasą Wybrzeża, która popularyzowała zamierzenia i osiągnięcia placówki. Wyrazem uznania dla poczynań Poradni był prezent od Zakładów Radiowych w postaci aparatu radiowego.
W 1963 roku odbyły się uroczystości związane z pięcioleciem Poradni TPD. Udział w nich wzięli przedstawiciele Kuratorium, Wydziału Zdrowia, prezesi oddziałów TPD. Referat programowy wygłosiła doc. dr R. Miller.
W marcu 1964 roku dzieci ze wszystkich szkół gdańskich zapisywane do klas pierwszych zostały objęte badaniami opracowanymi przez Poradnię. Poradnia proponowała też szkołom nowe metody nauki. I tak w Szkole Podstawowej Nr 39.wprowadzono System Morozowa (kolorowe klocki) jako pomoc do nauki matematyki.
Uzupełnieniem profilaktycznej funkcji Poradni było opracowanie w 1965 roku „Karty ucznia” dla dzieci rozpoczynających naukę, która została wprowadzona we wszystkich gdańskich i sopockich szkołach.
4 czerwca 1965 roku Minister Oświaty wydal zarządzenie włączające dotychczasowe poradnie społeczno – wychowawcze TPD do sieci Kuratorium. Nastąpiła także zmiana nazwy na PORADNIĘ WYCHOWAWCZO-ZAWODOWĄ.
We wrześniu 1966 roku zmieniony został profil działalności poradni. Oprócz zadań związanych z selekcją i wychowaniem zajęto się preorientacją zawodową mającą na celu przygotowanie uczniów do wyboru zawodu.
W listopadzie 1966 roku Poradnia zorganizowana pierwszą Konferencję dla nauczycieli klas VIII na tematy związane z wyborem przez uczniów zawodu oraz określeniem ich przydatności zawodowej. Referaty wygłosili pracownicy Poradni, Kuratorium i Wydziału Zatrudnienia. Pracownicy Poradni – psycholog dr Jan Szwarc przedstawił profil osobowości ucznia, lekarz dr Wanda Waligóra omówiła schorzenia u młodzieży i przeciwwskazania do wyboru zawodu, dyrektor Leokadia Kwiatkowska przedstawiła konspekt pogadanki o wyborze zawodu, bibliografię, wykaz filmów. Przedstawiciel Wydziału Zatrudnienia zobowiązał się do współpracy ze szkołami podstawowymi i umożliwienia zwiedzania zakładów pracy przez uczniów kończących naukę.
W październiku 1967 roku na drugiej Konferencji dla wychowawców klas VIII przedstawiono projekt ankiety dla uczniów i rodziców, omówiono kalendarz zajęć zawodoznawczych mających rozwijać zainteresowania i zamiłowania uczniów. Poruszono także potrzebę zorganizowania dni otwartych w technikach i szkołach zawodowych dla uczniów klas VIII, zwrócono uwagę na potrzebę współpracy nauczycieli z lekarzem szkolnym, w celu poprzedzenia obserwacjami uczniów badań przydatności fizycznej.
W 1966 roku Poradnia nawiązała kontakt z Polskim Radiem – audycje były nagrywane w studio i na terenie placówki.
W 1969 roku kierownictwo placówki objął Paweł Szefka i pozostał na tym stanowisku do 1972 roku. W tym okresie zostały opracowane nowe formularze ułatwiające organizację pracy, wspólnie z Okręgową Poradnią Wychowawczo-Zawodową opracowano skrypt dla potrzeb preorientacji zawodowej, prowadzono systematyczne badania uczniów klas II szkół podstawowych w celu wczesnego wykrywania opóźnień rozwojowych i właściwego ukierunkowania dalszego kształcenia w klasach wyrównawczych lub szkołach specjalnych. Na podstawie własnych opracowań Poradnia wystąpiła do Wydziału Oświaty z wnioskiem o zwiększenie ilości placówek specjalnych. Równocześnie Paweł Szefka zabiegał o utworzenie kolejnych poradni dzielnicowych na Stogach i Przymorzu. Siedziba placówki została poddana generalnemu remontowi, dzięki czemu zyskano trzy nowe gabinety do badań. W tym czasie zatrudnionych w Poradni było już 10 pracowników pedagogicznych.
Nowe zmiany w Poradni przyniósł rok 1972. Po raz pierwszy mianowanym dyrektorem Poradni została Maria Marcinowska, która pozostawała na tym stanowisku do 1976r. W tym czasie w Poradni powstał zespół reedukacyjny z zakresu dysgrafii i dysleksji, nawiązano współpracę z przedszkolami specjalnymi i Szkołą Życia, zorganizowano pracownię logopedyczną, doprowadzono do powstania zespołów wyrównawczych w kolejnych szkołach w oparciu o wyniki badan testem pedagogicznym Matuszczyka. Jesienią 1972 roku Poradnia gościła znanego psychologa z USA prof. S.P. Younga, którego ze specyfiką pracy Poradni zapoznała p. Teresa Król z Uniwersytetu Gdańskiego.
W 1975r. usamodzielniły się filie Poradni na Przymorzu i Stogach. W ich organizacji wydatnie pomagała dyrektor M. Marcinowska. Poradnia Nr 1 przy Jaśkowej Dolinie objęła swoją pomocą szkoły z obszaru Wrzeszcza, Oliwy i Zaspy, w których uczyło się ok. 16 tys. uczniów.
Praca Poradni nadal obejmowała poradnictwo zawodowe, badania dojrzałości szkolnej, prowadzenie badan psychologicznych i pedagogicznych, wykrywanie zaburzeń rozwojowych i kwalifikowanie uczniów do odpowiednich form kształcenia. Osoby badające ściśle współpracowały z organizacjami społecznymi takimi jak TPD, PCK, czy Radami Osiedla, gdy zaszła konieczność oddziaływania środowiska, udzielały porad rodzicom i nauczycielom dzieci wymagających pomocy – nie wszystkie bowiem dzieci pozostające pod opieką poradni wymagały skierowania do szkól specjalnych.
Coraz większym zainteresowaniem cieszyły się porady zawodowe dla uczniów kończących szkoły podstawowe, gdyż tylko nieliczni z nich mieli skonkretyzowane plany zawodowe, poparte uzdolnieniami. Pracownicy Poradni udzielali porad, prowadzili badania, pomagali w podjęciu decyzji. Prowadzone były cykliczne spotkania z młodzieżą, projekcje filmów zawodoznawczych.
W sierpniu 1976 roku stanowisko dyrektora Poradni objęła Teresa Czech (po wyjeździe p. Marii Marcinowskiej do pracy w Centrum Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w Warszawie) i pozostawała na tym stanowisku do 1980 roku. Poradnia w dalszym ciągu uczestniczyła w przedsięwzięciach związanych z preorientacją zawodową, włączyła się w organizację Dni Techniki, współpracowała z Wydziałem Zatrudnienia.
Opieką psychopedagogiczną objęte zostały wszystkie dzieci sześcioletnie z rejonowych szkół i przedszkoli. Zostało zorganizowane szkolenie dla nauczycieli nt. dysleksji mające na celu poszerzenie ich wiedzy w zakresie rozpoznawania u dzieci deficytów rozwojowych, udzielania im pomocy i objęcia pracą wyrównawczą.
Jesienią 1977 roku Poradnia otrzymała na swoją siedzibę samodzielny budynek po Szkole Życia, przy ulicy Obywatelskiej 1 we Wrzeszczu. Budynek wymagał wielu prac adaptacyjnych i przystosowania do specyfiki pracy poradni.
Kolejnym dyrektorem Poradni w 1980 roku został Mieczysław Kocięcki i pozostał na tym stanowisku do chwili przejścia na emeryturę w 1983r. Dyrektor Kocięcki doprowadził do wykwaterowania z budynku placówki JOFK, dzięki czemu Poradnia zyskała dodatkowe pomieszczenia dla swoich pracowników.
Na terenie Poradni powstał Punkt Konsultacyjny Poradnictwa Zawodowego dla rodziców i uczniów. Psycholodzy i pedagodzy prowadzili praktyki studenckie dla Uniwersytetu Gdańskiego. Istniała współpraca z Poradnią Przemysłową, Izbą Rzemieślniczą, Poradnią Nerwic, Rodzinnym Domem Dziecka, sądem i innymi instytucjami działającymi na rzecz dzieci i młodzieży.
W lutym 1984r. stanowisko dyrektora Poradni objęła Wiesława Czerepak, a w 1987 roku Jej następczynią została Elżbieta Budziwojska. W tym czasie w Poradni powstał zespól socjoterapii dla dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi, równocześnie prowadzona była terapia rodzin dzieci uczęszczających na zajęcia. Opieką zostały też objęte dzieci wybitnie zdolne, nawiązano współpracę z organizatorami Odysei Umysłu, rozpoczęto treningi myślenia twórczego. Została podjęta współpraca z Polskim Towarzystwem Logopedycznym, co pozwoliło słuchaczom studium na odbywanie praktyk w Poradni. W dalszym ciągu w Poradni działał punkt konsultacyjny z zakresu preorientacji zawodowej i zespól reedukacyjny.
Jesienią 1996 roku Poradnię odwiedzili pracownicy Oświaty ze Szwecji.
W roku 1993 decyzją Kuratora Oświaty w Gdańsku z dnia 14 września na podstawie rozporządzenia MEN (Dz.U. Nr 67) uległa zmianie nazwa poradni na PORADNIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNA NR 1.
W 1997 roku nastąpiła kolejna zmiana na stanowisku dyrektora. Po raz pierwszy została nim jedna z osób zatrudnionych w Poradni, która wygrała konkurs na to stanowisko – Elżbieta Boroszewska.
W 1998r. Poradnia podjęła inicjatywę przeprowadzenia badan sondażowych w rejonowych szkołach i przedszkolach, mających na celu wykrywanie deficytów rozwojowych utrudniających naukę czytania i pisania u dzieci sześcioletnich. Przez kolejnych 9 lat badaniami objętych zostało ok. 4000 dzieci. Uczniowie z deficytami zyskali szansę dodatkowej pomocy od pierwszych dni nauki w szkole, a rodzice i nauczyciele wskazówki do pracy z dziećmi.
W 1999 roku wszyscy pracownicy zostali przeszkoleni przez Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w Warszawie, dzięki czemu w Poradni powstała „Szkoła dla Rodziców”. Kolejka rodziców oczekujących na kolejne edycje zajęć ciągle wydłużała się, „szkoła” zyskała rozgłos i bardzo pochlebne opinie. Na jej temat ukazywały się artykuły w prasie lokalnej i ogólnokrajowej. Co roku zajęcia kończyło kilka grup rodziców, w ciągu kilku lat ukończyło „szkołę” setki osób.
Na podstawie rozporządzenia MENIS Nr 46 z dnia 11.12.2002 roku priorytetami działalności stała się praca profilaktyczna i doradcza ukierunkowana na wspieranie naturalnego rozwoju dzieci i młodzieży, pogłębianie umiejętności wychowawczych rodziców, nauczycieli i innych osób uczestniczących w procesie wychowania i edukacji, a także promowanie zdrowego stylu życia. Klientami Poradni były osoby, które potrzebowały pomocy w zakresie diagnozy, konsultacji, terapii, doradztwa, psychoedukacji i informacji.
W 2003 roku dwie pracownice Poradni zostały zaproszone przez Radio Gdańsk do prowadzenia cyklu audycji i udzielania na antenie porad wychowawczych. Audycje miały wspólny tytuł „Pytania do eksperta”.
Poradnia nawiązała kontakt i współpracę z wieloma instytucjami – Sądem, Caritasem, Centrum Interwencji Kryzysowej, MOPS, Urzędem Pracy (warsztaty dla bezrobotnych), Kurią Biskupią (warsztaty dla stypendystów „Dzieło Trzeciego Tysiąclecia”). W Poradni prowadzono wiele zajęć m.in. terapię pedagogiczną indywidualną i grupową dla uczniów mających problemy z pisaniem i czytaniem, terapię logopedyczną, terapię jąkania, zajęcia dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce matematyki, zajęcia dla uczniów zdolnych, terapię moczenia nocnego, terapię dla dzieci z nieharmonijnym rozwojem i problemami emocjonalnymi.
Pracownicy byli autorami podręczników, testów, programów, nieustannie szkolili się, a następnie awansowali. W tym czasie w Poradni zatrudnionych było 18 psychologów i pedagogów, 3 logopedów i 2 lekarzy.
